Tensioactieve stoffen in cosmetica: wat doen ze en hoe kies je de juiste voor jouw producten?

Anionische, niet-ionische, kationische of amfotere tensioactieve stoffen… Natuurlijke of synthetische varianten… De discussies rond ingrediënten zoals Sodium Lauryl Sulfate nemen toe…

Wil je beginnen met het maken van je eigen cosmetica of samenwerken met een cosmeticafabrikant, maar duizelt het je van de info? Heb je uren gespendeerd aan het proberen begrijpen van alles, maar zie je door de bomen het bos niet meer? Geen paniek – wij leggen je alles uit over de rol van tensioactieve stoffen en hoe ze passen in de productie van cosmetica!

Tensioactieve stoffen – Wat zijn dat eigenlijk?

Heb je al gemerkt dat zowat elk cosmetisch product tensioactieve stoffen bevat? Maar weet je ook waarom?

Een tensioactieve stof (ook bekend als oppervlakte-actieve stof, detergent of wasbasis) is een essentieel ingrediënt bij het maken van reinigende cosmetica. Deze stoffen hebben de eigenschap zich te hechten aan het grensvlak tussen water en andere slecht oplosbare stoffen (zoals olie). Simpel gezegd: ze zorgen ervoor dat olie en water zich kunnen mengen en dat een formule homogeen en stabiel blijft.

Zonder tensioactieve stoffen zou je bijvoorbeeld nooit een stabiele mix van olie en water kunnen maken in een shampoo of douchegel.

Welke tensioactieve stoffen gebruik je best? Tips van je Belgische fabrikant

Zoals gezegd zorgen deze stoffen niet enkel voor mengbaarheid. Ze hebben ook schuimende, reinigende en emulgerende eigenschappen. Daarom is het zo belangrijk om de juiste tensioactieve stof te kiezen bij het ontwikkelen van een cosmetisch product.

Er zijn heel wat soorten, zowel synthetische als natuurlijke. In laboratoria voor cosmetische productie kom je vaak volgende categorieën tegen:

• Anionische tensioactieve stoffen, zoals Sodium Lauryl Sulfate of Sodium Coco Sulfate, die sterk schuimen maar vaak huidirritaties veroorzaken. Ze zijn goedkoop en daarom populair in commerciële cosmetica.

• Kationische stoffen, zoals Behentrimonium Methosulfate, die zeer irriterend kunnen zijn en zelden compatibel zijn met anionische stoffen. Ze worden voornamelijk gebruikt in haarproducten, maar maken het haar zwaarder en worden slecht verdragen door de huid.

• Amfotere stoffen, zoals Coco-Bètaïne, een natuurlijke stof afkomstig van kokosnoot, die mild is en breed inzetbaar is.

• Niet-ionische stoffen, zoals Coco-Glucoside, die zacht zijn voor huid en milieu en geschikt zijn voor tal van formules.

Combinaties zijn mogelijk: bijvoorbeeld een anionische stof verzachten met een amfoteer of niet-ionisch ingrediënt.

Verder bestaat er de HLB-waarde (Hydrofiele-Lipofiele Balans) van een stof, die aangeeft of een tensioactieve stof zich beter mengt met vetten of met water. Tussen 0 en 3 heb je anti-schuimers, tussen 13 en 15 zijn het sterke detergenten. Een goed lab houdt hiermee rekening bij de ontwikkeling.

Kortom: cosmetica maken is echt geen kinderspel!

Let op met controversiële ingrediënten – waarschuwing voor fabrikanten

Door apps die cosmetica scannen, zijn consumenten zich steeds bewuster van problematische ingrediënten. Er heerst veel onrust rond stoffen die allergieën of irritaties veroorzaken, of zelfs mogelijk kankerverwekkend zijn. Dit heeft geleid tot nieuwe gewoonten, waarbij mensen steeds vaker hun eigen verzorgingsproducten maken.

Zelf cosmetica maken biedt volledige controle over wat je op je huid aanbrengt. Door natuurlijke, biologische ingrediënten te gebruiken, verzorg je je lichaam op een gezondere, milieuvriendelijkere manier. Je kan producten personaliseren op maat van je huidtype of haarnoden – van lippenbalsem tot haarmasker. Het wordt zo een bewuste en natuurlijke aanpak van schoonheid.

Tensioactieve stoffen blijven echter gevoelig. Vooral stoffen uit de petrochemie kunnen irriterend zijn én vormen een grote ecologische belasting. Ze zijn nauwelijks biologisch afbreekbaar en komen via het afvalwater in de oceanen terecht, waar ze schadelijk zijn voor algen en zeedieren.

Conclusie: liever vermijden – voor je gezondheid én voor de natuur.

Kies voor natuurlijke tensioactieve stoffen in je productie

Lang voor de opkomst van chemische detergenten gebruikten onze grootouders natuurlijke wasmiddelen zoals saponinen, afkomstig uit planten zoals wasnoten. Deze werkten als natuurlijke tensioactieve stoffen. Doorheen de jaren zijn ze wat in de vergetelheid geraakt, maar misschien wordt het tijd om ze opnieuw te omarmen in onze beautyproducten.

Gebruik dus liever tensioactieve stoffen van natuurlijke oorsprong (zoals op basis van suikers of plantaardige grondstoffen). Die zijn milder voor huid en haar, en ze vormen geen belasting voor het milieu.

Een win-win, zou je denken? Toch zit er een addertje onder het gras: de mildste tensioactieve stoffen, zoals Sodium Cocoyl Glutamate (uit de acylglutamaatgroep), zijn ook de duurste. Daarom vind je ze zelden in conventionele verzorgingsproducten – daar speelt de prijs een te grote rol. Gelukkig kiezen steeds meer natuurlijke merken bewust voor kwaliteit boven kostprijs.

Want zeg nu zelf: je kan niet én de goedkoopste zijn én de zuiverste kwaliteit bieden. Je moet kiezen waar je voor staat.

Samenwerken met een cosmeticalaboratorium: een slimme keuze

Voel je je nog steeds wat onzeker na het lezen van al deze info? Dan is het misschien het moment om je te laten begeleiden door een laboratorium voor cosmetische productie, zoals Anybrand Cosmetic.

Als fabrikant van biologische en natuurlijke cosmetica helpen wij je van a tot z. Je werkt samen met onze formuleringsspecialisten en je producten krijgen – indien gewenst – een biologisch certificaat (Ecogarantie). Onze tensioactieve stoffen worden zorgvuldig uitgekozen, volledig in lijn met onze duurzame waarden. (En ja hoor, de kans is groot dat je bij ons die wasnoot ook terugziet 😉)

Je weet nu dus niet alleen hoe cosmetica gemaakt wordt, maar ook hoe je ze duurzaam en veilig op de markt brengt.

Niet vergeten…

Tensioactieve stoffen zijn belangrijk, maar ze zijn slechts één onderdeel van je formule. Je moet ook doordachte keuzes maken op vlak van actieve bestanddelen, verdikkingsmiddelen, emolliënten, bewaarmiddelen enzovoort.

Bij Anybrand Cosmetic, fabrikant van natuurlijke cosmetica, nemen wij het hele proces voor onze rekening. Dus… heb je zin om eraan te beginnen?